Mr. Smith Goes to Washington / Mr. Smith Washington’a Gidiyor (1939)

Director / Yönetmen:

Frank Capra

Screenplay / Senaryo:

Sidney Buchman

Story / Hikaye:

Lewis R. Foster

Cast / Kadro:

Jean Arthur

James Stewart

Claude Rains

Edward Arnold

Guy Kibbee

Thomas Mitchell

Eugene Pallette

                                                            Beulah Bondi

                                                            H. B. Warner

                                                            Harry Carey

                                                            Astrid Allwyn

                                                            Ruth Donnelly

                                                            Grant Mitchell

                                                            Porter Hall

                                                            Pierre Watkin

                                                            Charles Lane

                                                            William Demarest

                                                            Dick Elliot

                                                            Billy Watson

                                                            Delmar Watson

                                                            Gary Watson

                                                            Harry Watson

                                                            John Russell

                                                            Baby Dumpling

Subject / Konu:

Senatörün ölümü üzerine valinin yeni bir senatör ataması gerekmektedir. Vali, pis işlerini yürütmek için istedikleri kişinin senatör seçilmesini isteyen bir takım güçlü kişiyle bu kişiyi istemeyen halk arasında kalır. Çocukları ise ısrarla izcilerin genç lideri Jefferson Smith’in yeni senatör ilan edilmesini ister. Vali, zor olsa da kararını verir ve Jefferson’ı yeni senatör ilan eder.

Jefferson’ın babası onurlu ve haksızlıkla savaşan biri olduğu için sırtından vurularak öldürülmüştür. Babasının yakın dostu olan Senatör Paine de kirli işlere bulaşmış biridir. Jefferson yemin edip senatoya katılmak üzere Paine’le birlikte Washington’a gider. Jefferson, Paine’in kızı Susan’dan çok hoşlanır.

Saflığı ve dürüstlüğü yüzünden gazeteciler tarafından alay konusu edilen Jefferson, Paine tarafından Saunders’a emanet edilir. Jefferson’ın düzgün bir insan olduğunu gören Saunders, izcilerle ilgili bir kanun tasarısı hazırlarlarken Jefferson’a bazı oyunlara alet edilmeye çalışıldığını gösterir.

Jefferson hiçbir oyunun parçası olmayacağını Paine’e bildirir. Paine, aslında sevdiği Jefferson’ı korumak istese de, çıkarları ağır basar. Paine de dahil birçok güçlü kişiyi yöneten Taylor, Jefferson’ı da satın almaya uğraşır. Jefferson ise kendisine söylenenlere boyun eğmez. Jefferson senatoda konuşmaya hazırlanırken kendisine Paine tarafından kirli iftiralar atılır. Komisyonda yargılanan Jefferson, salonu konuşmadan terk eder.

Paine gibi inandığı ve saygı duyduğu birinin bile yalan yere yemin ettiğini gören Jefferson’ın hayalleri yıkılır ve memleketine dönmeye karar verir. Ancak Saunders, Jefferson’ı kalmaya ve mücadele etmeye ikna eder. Jefferson senatoya gidip kendisini savunmaya çalışır. Paine sözünü kesip karalamalarına devam eder. Jefferson ise sesini duyurma konusunda pes etmez.

Tüm senatörler senatoyu terk eder. Jefferson ise Saunders’ın uyarısıyla tüm senatörleri senatoya çağırma hakkını kullanır. Ayakta kaldığı ve salondan çıkmadığı müddetçe konuşma hakkı olduğu için bu hakkını kullanır. Taylor, medyayı satın alarak Jefferson hakkında kara propaganda başlatır. Saunders ise Jefferson’ın haklı olduğunu göstermek için bildiriler bastırtıp çocuklar aracılığıyla dağıtılmasını sağlar. Taylor, çocukların durdurulması için emir verir. Kaba kuvvet, yaralamaya kadar gider.

Jefferson, 24 saatin ardından son gücüyle Paine’e cevap verir ve fenalaşıp yere yığılır. Paine bu olayın ardından bütün yolsuzlukları kendilerinin yaptığını ve Jefferson’ın suçsuz olduğunu haykırır.

Comment / Yorum:

Usta yönetmen Frank Capra imzalı “Mr. Smith Goes to Washington / Mr. Smith Washington’a Gidiyor” yaklaşık 1.500.000 dolar bütçeyle Washington ve Los Angeles’ta çekildi. Film çekimleri planlanandan 8 gün uzun sürdü ve film bütçesi 288.660 dolar aşıldı. Filmin ilk gösterimi 19 Ekim 1939’da yapıldı.

Film, faşizmin Avrupa’da hüküm sürdüğü bir döneme denk geldiği için bazı ülkelerde yasaklandı. Jean Arthur, filmde Jefferson Smith karakterini daha önce birlikte rol aldığı Gary Cooper’ın oynamasını istedi. Çünkü Stewart’ın çok genç göründüğünü ve daha erkeksi görünen Cooper’ın rol için daha uygun olduğunu düşünüyordu. Jean Arthur bir röportajda filmin favori filmi olduğunu söyledi. Filmde James Stewart’ın annesini oynayan Beulah Bondi, kariyeri boyunca 5 projede Stewart’ın annesini oynadı.

11 dalda Oscar’a aday gösterilen film, sadece “En İyi Orijinal Senaryo” dalında Oscar kazanabildi. Filmin dönemin popüler filmi “Gone With The Wind / Rüzgar Gibi Geçti” karşısında kaybettiği En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülleri anlaşılabilir. Ancak ortada böyle muhteşem performanslar varken En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerinin James Stewart ve Claude Rains’e gitmemesi tartışmaya açık.

Amerikan Ulusal İnceleme Kurulu, filmi 1939 yılında en iyi 10 film arasında gösterdi. Film, 1989 yılında Amerikan Ulusal Film Arşivi’ne eklendi. Amerikan Film Enstitüsü’nün 2006 yılında yayınladığı 100 İlham Verici Film listesinde 5., 2007 yılında yayınladığı Tüm Zamanların En Büyük Filmleri listesinde 26. sırada yer aldı.

Mr. Smith Goes to Washington, çok başarılı bir komedram olmasının yanında sinema tarihin önemli politik yapımlarından biri de. Filmin bir diğer başarılı tarafı da evrenselliği. 76 yıl önce çekilmiş bir filmin değindiği sorunların, günümüzün sorunlarıyla benzer olması filmin evrenselliğini kanıtlar nitelikte. Mr. Smith Goes to Washington, klasik severlerin kaçırmaması gereken bir başyapıt.

Imdb note: 8.3                             My note: 9