İki Dil Bir Bavul / On The Way To School (2008)

Director / Yönetmen:

Orhan Eskiköy

Özgür Doğan

Screenplay / Senaryo:

Orhan Eskiköy

Cast / Kadro:

Emre Aydın

Zülküf Yıldırım

Zülküf Huz

Vehip Huz

Rojda Huz

Devran Huz

Hasan Huz

Redife Huz

Birgül Huz

                                                               Oktay Huz

                                                               Fidan Huz

                                                               Suna Huz

                                                               Metin İçli

                                                               Sabri Koyuncu

                                                               Heca İnan

                                                               Canan İnan

                                                               Ersin Büyükgöl

Subject / Konu:

Denizlili yeni bir öğretmen olan Emre Aydın, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinin Demirci köyündeki Demirci İlköğretim Okulu’nun öğretmeni olarak atanır. Emre köye gittiğinde hayal ettiğinin çok gerisinde suyu bile olmayan bir ortamla karşılaşır.

Çoğu Türkçe bilmeyen öğrencilerine 8 yıl boyunca Türkçe eğitim alacakları için sınıfta Kürtçe konuşmalarını yasak eder. Ancak öğrenciler Türkçe işlenen derslere adapte olmakta zorluk çeker. Emre bunun üzerine eğitim yılını sadece öğrencilerine Türkçe öğretmek için kullanmaya karar verir.

Çocukların Türkçe öğrenirken yaşadıkları zorluklar, zaman zaman Emre’nin sabrını zorlasa da çocuklarla arasında bir bağ oluşur. Dönem sonu geldiğinde Emre, öğrencilerine karnelerini verir. Türkçeyi öğrenemeyen Zülküf’ün bile karnesinde Türkçe notu iyidir.

Öğrencileriyle yeni okul döneminde buluşmak üzere vedalaşan Emre, yaz tatilini geçirmek için memleketine doğru yol alır.

Comment / Yorum:

Orhan Eskiköy ve Özgür Doğan, Bingöl’de öğretmenlik yapan bir arkadaşlarının dil sorununa bağlı olarak öğrencileriyle yaşadığı iletişim probleminden yola çıkarak bir belgesel yapmaya karar verirler. Bütçe sıkıntısı çektiklerinden dolayı İtalya’da yeni yönetmenlere destek veren Greenhouse isimli kuruluşun seminerine katılıp 1. olurlar. Doğuya tayin edilen bir Türk öğretmen arayışına koyulurlar. Uzun bir arayış sürecinin ardından tesadüf eseri Siverek’in Demirci köyüne öğretmen olarak atanan Denizlili Emre Aydın’la tanışırlar ve bir okul dönemini belgesele çekmek için anlaşırlar. Kaymakamlık ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınır. İlk çekimlerden bazı kareler kurgulanınca Sundance ve Amsterdam Sinema Fonu’ndan da maddi destek sağlarlar.

Başta “Okul Yolunda” olarak belirlenen yapımın ismi sonradan “İki Dil Bir Bavul” olarak değiştirilir. Öğretmen ya da öğrenciler için herhangi bir replik yazılmaz ve tüm konuşmalar tek seferde doğaçlama olarak çekilir. Orhan Eskiköy ve Özgür Doğan filmin sadece yönetmenliği ve yapımcılığıyla kalmayıp aynı zamanda senaryo, kurgu, ses, kamera gibi neredeyse bütün teknik işleri de üstlenirler. Çekimlerine 2007 yılının Eylül ayında başlanan film, 2008 yılının Haziran ayında tamamlanır. İlk gösterimi 25 Kasım 2008 tarihinde 21. Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali’nde yapılır. 23 Ekim 2009 tarihinde vizyona giren yapım 31 hafta vizyonda kalır ve 93.708 seyirciye ulaşır.

Belgesel mi kurmaca mı olduğu uzun süre tartışılan yapım, genel olarak büyük beğeni kazanır ve katıldığı festivallerden de bir dolu ödülle dönmeyi başarır. Film, Adana Altın Koza Film Festivali’nde “En İyi Film” ve “Büyük Jüri Özel Ödülü”, Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde “En İyi İlk Film”, 21. Ankara Uluslararası Film Festivali’nde “Mahmut Tali Öngören Özel Ödülü”, 15. Gezici Film Festivali’nde “Gümüş Boğa Ödülü”, 9. Uluslararası Abu Dabi Ortadoğu Film Festivali’nde “En İyi Ortadoğu Belgesel Film”, 15. Londra Türk Filmleri Festivali’nde “Seyirci Ödülü”, MakeDox’ça verilen “En İyi İlk Film”, Uluslararası Romanya Film Festivali’nde “En İyi Belgesel Film”, 5. ZagrebDox’ça verilen “En İyi Film” ve Saraybosna Film Festivali’nde verilen “EDN Talent” ödüllerini kazanır. Filmle ilgili tuhaf bir not da içersinde hiç müzik bulunmayan yapımın 1. İlk Yönetmen Uluslararası Film Festivali’nce “En İyi Müzik” ödülüne layık görülüp sonra da özür dilenerek ödülün geri istenmesi.

İki Dil Bir Bavul, hem belgesel hem de drama tadı veren başarılı bir sentez olarak nitelendirilebilir. Zaman zaman trajikomik bir hal alan dil kaynaklı iletişim problemini hiçbir tarafa çekmeden olduğu gibi resmetmeyi başaran yapım, teknik yetersizliklerine karşın keyifle seyredilebilecek bir belgesel – drama.

Imdb note: 7.5                           My note: 8