Director / Yönetmen:
Frank Capra
Screenplay / Senaryo:
Frank CapraAlbert Hackett
Frances Goodrich
Story / Hikaye:
Philip Van Doren Stern (from "The Greatest Gift")
Cast / Kadro :
James Stewart
Donna Reed
Lionel Barrymore
Thomas Mitchell
Henry Travers
Frank Faylen
Subject / Konu:
Yılbaşı gecesi gittiği barda intihar etme kararı alan George,intihar edecği köprüye doğru gider.Bedford Hills kasabasında doğup büyüyen George Bailey,13 yaşındayken kırılan buz tabakasının içine düşen kardeşinin hayatını kurtarır ama tek kulağı sağır kalır.Babası ölünce küçük kardeşi Harry'nin üniversiteye gidebilmesi için kendi üniversite öğrenim hakkından vazgeçer.Babasının ölmeden önce başında olduğu "Ev&Kredi" adlı aile şirketlerinin başına geçer.Şirketleri "Büyük Bunalım" döneminden hasarsız çıkmıştır.Yaşadığı kasabayı ve kasabasındaki insanları seven George,hemen hemen kasabadaki herkesi ev sahibi yapar.Kendisini insanlara yardım etmeye adamıştır.Ama kendi hayal ettiği şeylerin hiçbirini gerçekleştiremez.Ne doğru dürüst para kazanabilmiştir,ne mimar olabilmiştir,ne de dünyayı gezebilmiştir.George'un tek şansı okulda bir baloda tanıştığı ve üniversiteyi bitirdikten sonra kentten kasabaya dönmüş Mary ile evlenmektir.Çünkü Mary vefalı,fedakar ve kötü gününde de kocasının yanında olan bir eştir.Kocasının işleri kötü gittiğinde balayından vazgeçip balayı parasını kocaına verecek kadar düşünceli bir kadındır.George,kasabadaki insanların güvenini ve saygısını kazanmış olsa da yaptıklarından rahatsız olan biri vardır;kötü kalpli banker Henry Potter.Çünkü George'un kasabalılara yaptığı her kolaylık Henry'nin kasabalıların sırtından kazanacağı muhtemel gelirleri baltalamaktadır.Henry,George'u etkisiz kılabilmek için çareler arar ve bir gün aradığı fırsatı bulur.George'un amcası Bill,aile şirketlerinde çalışmaktadır.Aslında iyi bir adam olan Bill,yaşlılığının ve alkolikliğinin yol açtığı dalgınlıkla şirkete ait 8.000 doları Henry'ye kaptırır.Kısa süre sonra bankadan gelen müfettişlerin yaptığı denetlemede şirketin maddi açığı ortaya çıkar.Bu şirketin batması ve George'un hapse düşmesi anlamına gelmektedir.Yılın son günü yıkılmışa dönen George bara gider ve intihar etmenin tek çıkar yol olduuna karar verir.İntihar etmek için köprüye gider.Kendini nehre atarak intihar edecektir.George'u kurtarmak için gönderilmiş Clarence adlı melek,George'u kurtarmak için bir adamı nehire düşürür.Çünkü bilmektedir ki;George düşen kişiyi kurtarmak için çabalarken intihar etmeyi unutacaktır.Clarence,George'un dileğinini yerine getirir ve George'un olmadığı bir hayatın yaşandığı dünyayı George'a izlettirir.George izlediklerine şaşırır.Aslında insan yaşantısının dışarıdan göründüğü kadar "şahane" olmadığı ve insanların hayatlarında iyi giden bazı şeylerin her ne kadar farkedemeselerde;çevrelerindeki insanlarca sağlandığını görür.Ve George izlediklerinden sonra çevresindeki insanların hayatlarına yaptığı iyilik ve katkılarla aslında kendi hayatını "Şahane Hayat"a dönüştürmüş olduğunu farkeder.
Comment / Yorum:
Gerek ödüllerde gerekse hasılat olarak aynı yıl çekilen William Wyler'in yönettiği "The Best Years of Our Lives (Hayatımızın En Güzel Yılları)" isimli filmi karşısında büyük başarısızlığa uğrasada;değeri yıllandıkça daha da artan ve kendi tarzının en iyileri arasında her zaman en üst sıralarda yer alan bir Frank Capra klasiği."En iyi film","En iyi yönetmen","En iyi erkek oyuncu","En iyi ses" ve "En iyi kurgu" dallarında Oscar'a 5 dalda aday gösterilip hepsini kaybeden ve sadece Altın Küre'de "En iyi yönetmen" ödülünü kazanabilen,gişede başarısız olan "Şahane Hayat" yıllar geçtikçe Amerikan halkının sevgilisi haline geldi ve özellikle yılbaşı geceleri televizyonlarda yayınlanan bir klasiğe dönüştü.Film tam 3 kez renklendirildi.Yıllar sonra verilen ödüller filmi taçlandırmış olsa da;bir nevi günah çıkartma olarakta algılanabilir.Öyle ki "Şahane Hayat",American Film Institue(Amerikan Film Enstitüsü)'nün 2006'da yayımladığı "Tüm zamanların en güçlü filmleri" listesinde ilk sırada,Amerikan Film Enstitüsü'nün 2007'de yayınladığı "Tüm zamanların en büyük filmleri" listesinde 20.sırada ve yine aynı Enstitü'nün 2008'de yayınladığı "Tüm zamanların en büyük fantastik filmleri" listesinde 3.sırada yer aldı.Chaplin'le Brando arası dönemin tartışmasız en büyük oyuncusu olan James Stewart,oyunculuğun doruk noktasına çıkmış George Bailey performansıyla Oscar kazanamadı.Ama filme yapılan geç iade-i itibar,James Stewart'a da yapıldı ve bu büyük performans 2006'da Premiere Magazine'ce yayınlanan "Tüm zamanların en büyük performansları" listesinde 8.sırada yer almayı başardı.Romantik,fantastik ve komedi öğelerinin ustaca harmanlandığı film,"Kültürel,tarihi ve estetik önemli filmler" arasına seçildiği için Amerikan Kongre Kütüphanesi'nin "Ulusal Film Arşivi"ne eklenmiştir.
Film aynı zamanda Capra'nın hem yapımcılığı,hem senaristliği hem de yönetmenliği bir arada yaptığı ilk ve tek film olma özelliğinide taşıyor.Filmi dönemsel olarak incelediğimzde bir bağımsız filme göre 3.700.000 Dolar gibi inanılmaz bir bütçeye sahip.Her ne kadar filmin "şahane" senaryosu Philip Van Doren Stern'in "The Greatest Gift (En Büyük Armağan)" isimli hikayesinden uyarlanarak yazılmış olsada;filmin Charles Dickens'in "A Christmas Carol (Bir Noel Şarkısı)" isimli hikayesindende izler taşıdığını belirtmemiz gerek.Müzikler dönemin usta bestecisi Dimitri Tiomkin imzası taşıyor.Donna Reed'in ilk önemli başrolü.Film,Frank Capra'nın en sevdiği filmi,James Stewart'ın ise en favori filmi olma özelliğinide taşıyor.Herşey bitmiş gibi gözükürken bile hayatın devam ettiği ve güzelliklerle dolu olduğunu başarıyla işleyen ve fantastik sinema tarihinin her zaman en önemli yapıtlarından biri olarak kalacak unutulmaz bir klasik.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder