The Imitation Game / Yapay Oyun (2014)

Director / Yönetmen:

Morten Tyldum

Screenplay / Senaryo:

Graham Moore

Novel / Kitap:

Andrew Hodges (from “Alan Turing: The Enigma”)

Cast / Kadro:

Benedict Cumberbatch

Keira Knightley

Matthew Goode

Rory Kinnear

Allen Leech

Matthew Beard

                                                             Charles Dance

                                                             James Northcote

                                                             Tom Goodman – Hill

                                                             Steven Waddington

                                                             Ilan Goodman

                                                             Jack Tarlton

                                                             Alex Lawther

                                                             Jack Bannon

                                                             Mark Strong

Subject / Konu:

Manchester, 1951. Evinde sıra dışı makineler olan Profesör Alan Turing’in evi soyulur. Turing, evine gelen polisleri başından savar ve bir şeyler sakladığına dair şüphe oluşturur.

Londra, 1939. Hitler önderliğindeki Almanlar, bombardımana devam etmektedir. Matematik dehası Turing, Alman istihbaratının deşifre edilebilmesi için Kraliyet emrinde çalışmaya başlar. Görevi, yer alacağı ekiple birlikte şifresi kırılamayan Enigma makinesini deşifre etmek ve Almanların şifreli mesajlarına ulaşabilmektir.

Ekipten bağımsız şekilde çalışan Turing, Enigma’nın çalışma prensibini çözmeye çalışır ve enigma şifrelerini kıracak bir makine tasarlamaya başlar. Önüne engeller çıkınca Churchill’e mektup yazar ve ekibin başına getirilir. Eleman bulabilmek için kendi tasarladığı bulmacaları 2 kişi istenen sürede çözebilir. Bunlardan biri kendisini şaşırtan ve etkileyen Bayan Joan Clarke’dır.

Turing’in Sovyet ajanı olabileceğinden şüphelenilir ve hakkında soruşturma başlatılır. Tasarladığı makine için 100.000 sterlin harcamasına karşın henüz çözülen bir şifre olmadığı için Turing kovulma aşamasına gelir. Ancak ekip arkadaşlarının desteğiyle zaman kazanıp işine dönmeyi başarır.

Bir homoseksüel olan Turing, kendisine büyük yardımları olan Joan’ın gidişini engellemek için ona evlenme teklif eder. Nişanlanırlar.

Turing, Christopher adını verdiği makinesinin yardımıyla Enigma şifrelerini çözmeyi başarır. Ancak Turing, bu başarıyı saklamaya ve MI6’le işbirliği yaparak şifresi çözülen mesajların istatistiğinin tutulması ve yapay bir komplo varmış gibi davranılması için anlaşır.

Turing, ekip arkadaşı Cairncross’un Sovyet ajanı olduğunu öğrenir. Ancak Cairncross kendisinin homoseksüel olduğunu bildiği için onu deşifre edemez. Bir süre sonraysa Cairncross’un Sovyet ajanı olduğunun MI6 tarafından bilindiğini ve özellikle seçilip ekibe yerleştirildiğini öğrenir. Böylece Stalin’e sırlar değil istenen mesajlar göndermektedir.

Turing, tehlikede olduğunu düşündüğü Joan’ı geri göndermek için homoseksüel olduğunu ona açıklar ve Enigma çözüldüğü için artık kendisine ihtiyacı kalmadığını söyler. Bu Joan’ın gitmesini sağlamadığı gibi kendisinden de uzaklaşmasını sağlar.

Turing’in belirlediği şekilde istatistikler tutulur. Gerekli yerlerde gerekli müdahalelerde bulunulur ve Almanlar yenilgiye uğratılır. Savaşın ardından ekibe ellerindeki tüm belgeleri ve verileri yok etmeleri söylenir.

Şüphe sonucu hakkında araştırma yapılıp eşcinsel ilişkisi tespit edilip gözaltına alınan Turing, sorgusunda enigma şifresinin çözülmesi sürecinde yaşadıklarını kendisini sorgulayan polise anlatır. Turing, ahlaksızlıktan mahkum edilir. Hapse girmemek için homoseksüel eğilimlerinden kurtulmasını sağlayacak bir hormonal tedavi görmeye razı olur. Turing’i görmeye gelen Joan, tedavinin Turing üzerinde olumsuz sonuçlar doğurduğunu görür. Turing, aradan geçmiş yıllarda evinde Christopher’ı geliştirmeye devam etmiştir. Christopher aslında Turing’in okuldaki tek arkadaşı olan, şifrelemeyi öğrenmesini sağlayan ve bir hastalıktan dolayı ölen ilk aşkıdır.

Turing, kendisine hormonal tedavi cezası verildikten 1 yıl sonra 7 Haziran 1954’te intihar eder. Öldüğünde 41 yaşındadır.

Comment / Yorum:

Norveçli yönetmen Morten Tyldum’un İngilizce olarak çektiği ilk uzun metrajlı filmi olan 2014 yapımı “The Imitation Game / Yapay Oyun”, İngiliz bilgisayar bilimcisi, kriptolog ve matematik dehası Alan Turing’in gerçek hayat hikayesini konu alan Andrew Hodges’un “Alan Turing: The Enigma” adlı biyografik romanından Graham Moore tarafından senaryolaştırıldı. Filmin çekimleri İngiltere’de gerçekleştirildi. Film, 12 Ocak 2015 itibariyle sadece Amerika genelinde 41.036.816 dolar hasılat elde etti.

Turing’in hayatının 3 evresinin anlatıldığı film, duygularından arınmış gibi gözüken bir dehanın aslında tüm hayatını ve çalışmalarını ilk aşkı Christopher’a adayarak gerçekleştirdiğini gözler önüne seriyor. Turing’in bir dehanın ötesinde bir kahraman olduğunun altı çiziliyor Tarihçilere göre Enigma’nın kırılması savaşı 2 yıl daha kısalttı ve 14 milyon hayat kurtardı. Turing’in Christopher adını verdiği makinesi, günümüzün bilgisayarlarının atalarından biri olarak kabul ediliyor. Ayrıca Enigma’nın kırılmasının 50 yıl devlet sırrı olarak saklanmasına da değiniliyor.

Yapım proje aşamasındayken Turing’i Leonardo Dicaprio’nun oynaması düşünülse de, Benedict Cumberbatch’ta karar kılındı. Yıldızını giderek parlatan Cumberbatch’ın Alan Turing performansı da görülmeye değer. Keira Knightley’nin de kariyerinin en iyi performanslarından birini sergilediğini söylemek gerek. 5 dalda Altın Küre’ye aday olup ödül kazanamayan yapımın Oscar adaylıkları alması da sürpriz olmaz. Vasat bir yılda Oscar’ın favorisi olabilecek bir performansa imza atan Cumberbatch’ın şanssızlığı 2014’ün son yılların en güçlü erkek oyuncu performanslarına sahne olmuş olması.

The Imitation Game, 2014’ün en iyi yapımlarından biri. Özellikle biyografik filmlerden hoşlananların beğeniyle izleyeceği bir yapım.

Imdb note: 8.3                             My note: 8.5