A Sammy in Siberia (1919)

Director / Yönetmen:

Hal Roach

Cast / Kadro:

Harold Lloyd

Bebe Daniels

Snub Pollard

Gus Leonard

Sammy Brooks

Lige Conley

Wallace Howe

Dee Lampton

                                                                                       Marie Mosquini

                                                                                       Fred C. Newmeyer

                                                                                       James Parott

                                                                                       E. J. Ritter

                                                                                       Chase Thorne

                                                                                       Noah Young

Subject / Konu:

Genç bir kız olan Oldga, su doldurmak üzere evden çıktığında Bolşeviklerin geldiğini görür ve telaşla eve koşar. Babasıyla birlikte tüfeklerini alıp Bolşeviklerin üzerine ateş etmeye başlar. Bolşevikler de eve doğru ateş açar. Önce Bolşeviklerden biri sonra da Oldga’nın babası vurulur. Bolşevikler eve girerler. Önce Oldga’ya askıntı olurlar. Sonra da evde buldukları votkayı içmeye koyulurlar. Oldga, bu fırsattan istifade edip evden kaçar.

Amerikan askerleri yürüyüşe geçtikleri sırada korkak asker Sammy’yi tek başına bırakırlar. Bir köpek tarafından kovalanan Sammy, çareyi ağaca tırmanmakta bulur. Kaçmakta olan Oldga, ağaçtaki Sammy’yi görmez ve köpeğin yanına gelip onu sever. Sammy, Oldga’yı fark edince ağaçtan aşağıya iner. Peşlerine düşen Bolşeviklerden kaçmaya başlarlar. Büyük bir kütüğün arkasına gizlenirler. Sammy, önlerinden geçen Bolşevikleri tek tek itip tepeden aşağıya düşürür. Sammy ve Oldga, eve dönerler. Oldga’nın vurulan yaralı babası ve ailesi, Sammy’ye teşekkür ederler. Votka içen Sammy, cesaretlenir. Bolşeviklerin peşlerinden eve doğru geldiklerini gören Sammy, çatı katına çıkar. Bolşevikler evi basar. Sammy, ani bir hamle yapıp aşağıya iner ve bütün Bolşevikleri haklayıp evden kaçırır.

Comment /Yorum:

Hal Roach tarafından yönetilen A Sammy in Siberia’nın senaryosunun kim tarafından yazıldığı bilinmiyor. 6 Nisan 1919’da gösterime sunulan film, bir kısa komedi – macera filmi. Filmin başrolünde özellikle 1910’lı yıllarda ardı ardına yer aldığı Luke isimli karakterin yer aldığı kısa komedi filmleriyle hatırı sayılır bir şöhret edinene Harold Lloyd yer alıyor. A Sammy in Siberia, seyri keyifli, bir bütün olarak değerlendirildiğindeyse vasat olarak değerlendirilebilecek bir film.

Imdb note: 5.5                           My note: 5

Just Rambling Along (1918)

Director / Yönetmen:

Hal Roach

Cast / Kadro:

Stan Laurel

Clarine Seymour

Noah Young

James Parrott

Bud Jamison

Bunny Bixby

Mary Burns

Harry Clifton

Helen Fletcher

                                                                                       Max Hamburger

                                                                                       Wallace Howe

                                                                                       Bert Jefferson

                                                                                       Alma Maxim

                                                                                       Belle Mitchell

                                                                                       Herb Morris

                                                                                       Marie Mosquini

                                                                                       William Peterson

                                                                                       Hazel Powell

                                                                                       Lillian Rothchild

                                                                                       Adu Sanders

                                                                                       Emmy Wallace

                                                                                       Dorothea Wolbert

Subject / Konu:

Genç adam, yerde gördüğü cüzdanı kaldırımda oturan çocuğa işaret eder. Çocuk cüzdanı alır. Cüzdanın içinde çok para olduğunu gören genç adam, cüzdanı sahiplenmeye kalksa da polisin geldiğini görünce cüzdanı bırakıp gitmek zorunda kalır.

Hoş kadın yoldan geçerken tüm erkekleri isteyerek peşine takar. Genç adam da bu erkeklerin arasına katılır. Kadın, peşine taktığı erkeklerle bir lokantaya girer. Lokanta sahibi, çulsuz olduğunu anladığı genç adamı lokantadan dışarıya atar.

Bütün erkekler kadının masasına oturmaya çalışsalar da kadın tek başına oturmayı tercih eder. Cüzdanı alan polis, çocuğa da bir bozukluk verir. Lokantaya girebilmenin yolunu arayan genç adam, çocuğun elindeki bozukluğu kapar. Lokantaya girip bütün yemeklerden çaktırmadan yer, ceplerini gizlice yemeklerle doldurur ve sadece bir çay için fiş alıp kadının oturduğu masaya geçer. Kadın, fırsattan istifade edip kendi fişiyle genç adamın fişini değiştirip masadan kalkar ve lokantadan ayrılır. Elindeki fişi ödeyecek parası olmayan genç adam, lokantadan kaçmaya yeltenir ama dışarıda çocuğun şikayette bulunduğu polisin olduğunu görür ve lokantaya geri döner. Lokanta çalışanları tarafından pataklanıp dışarı atılan genç adam, dışarıda da polis tarafından dayak yer.

Comment / Yorum:

Hal Roach tarafından çekilen Just Rambling Along’un senaryosunun kim tarafından yazıldığı bilinmiyor. 3 Kasım 1918’de gösterilen bu yaklaşık 9 dakikalık kısa komedi filmi, Laurel & Hardy filmleriyle şöhrete kavuşan Stan Laurel’in ilk filmlerinde biri olma özelliğini taşıyor.

Just Rambling Along, döneminin komedilerinden pek de farklı sayılmaz. Filmin bir üç kağıtçılık hikayesiyle fiziksel komedi harmanlaması olduğu söylenebilir. Özellikle Stan Laurel hayranlarının oyuncunun ilk dönemlerini görebilmeleri için sıkılmadan seyredilebilecek bir film.

Imdb note: 5.6                           My note: 5.5

Le Chevalier Des Neiges / The Knight of The Snow (1912)

Director / Yönetmen:

Georges Méliès

Screenplay / Senaryo:

Georges Méliès

Cast / Kadro:

Georges Méliès

Subject / Konu:

2 şövalye, Kral’ın önünde kavgaya tutuşur. Kısa süre içersinde etraftakiler tarafından ayrılırlar. Kavga eden şövalyelerden birinin gittiği mekanda birden ortaya çıkan Şeytan, büyük kitaptan ve koltuktan hizmetkarlarını çıkartır. Daha sonra şövalyeyle konuşur ve açtığı yoldan hizmetkarlarıyla birlikte Prenses’in odasına gider. Prenses’i parmaklıklı bir arabaya kapatıp götüreceği sırada ejderhası belirir. Ejderha arabayı çekerek Şeytan’ı ve Prenses’i götürür.

Diğer şövalye, Sihirbaz’dan yardım ister. Sihirbaz’ın yaptığı büyüyle melekler belirir. Melekler, şövalyeye bir çiçek verirler. Prenses’i odasında bulamayan şövalye çiçekten bir yaprak koparıp yere atar ve bir melek belirir. Meleğin kendisine verdiği dürbünle dışarıya bakan şövalye, Şeytan’ın Prenses’i göğe doğru kaçırdığını görür. Şeytan, Prenses’i şövalyenin bulunduğu kaleye götürür. Prenses, zeminin altına gizlenir.

Diğer şövalye, meleklerin yardımıyla kaleye ulaşır. Kalenin içine girmeyi başaran şövalye, bir meleğin yardımıyla Prenses’in kapatıldığı yeri bulur ve onu bir ip vasıtasıyla yukarı çekip kurtarır. Şövalye, Prenses’i Kral’ın huzuruna getirir. Kral’a diğer şövalyenin Şeytan’la işbirliği yapıp Prenses’i kaçırdığını anlatırlar. Kral, bunun üzerine huzurunda bulunan diğer şövalyeyi yakalatıp idama gönderir. Şövalye asılacağı sırada ortaya çıkan Şeytan, şövalyeyi alıp yerin dibine girer.

Comment / Yorum:

17 yıllık kariyeri boyunca tam 552 film yöneten Georges Méliès’in son filmlerinden (son 6 filminden) biri olan 1912 yapımı “Le Chevalier Des Neiges / The Knight of The Snow”, Méliès’in kariyerinin büyük bir bölümünde tercih ettiği türden bir fantastik komedi filmi. Filmin süresi 16 dakika ve sanki mevcut kopya filmin tamamı değilmiş gibi görünüyor. Çünkü mevcut kopyadaki filmin finali, zihinlerdeki beklenen final değil.

Méliès, filmde Şeytan’ı canlandırıyor. Méliès, dışındaki oyuncuların isimleri bilinmiyor. Le Chevalier Des Neiges / The Knight of The Snow, Méliès filmleri arasında öne çıkan bir film olmamakla birlikte her Méliès filmi gibi döneminin ötesinde bir yapım. Özellikle ejderha tasarımı ilgi çekici ve görülmeye değer.

Imdb note: 5.6                           My note: 6

Between Showers (1914)

Director / Yönetmen:

Henry Lehrman

Screenplay / Senaryo:

Reed Heustis

Cast / Kadro:

Charles Chaplin

Ford Sterling

Chester Conklin

Edward Nolan

Peggy Pearce

Emma Bell Clifton

Sadie Lampe

Subject / Konu:

Hırsız, bir kadınla flört eden polisin sağlam şemsiyesiyle parçalanmış şemsiyesini el çabukluğuyla değiştirir. Kadın, şemsiyeyi kaybeden polisi tersleyip evine döner.

Su birikintisi yüzünden yoldan geçemeyen bir kadın gören hırsız, beğendiği kadına şemsiyeyi verip bir çare bulabilmek için gider. Bu sırada kadını görüp beğenen bir zampara da kadına yardım etmek için harekete geçer. İkisi de birer tahta parçası bulup döndüklerinde kadının bir polis tarafından kucaklanarak yolun karşı tarafına geçirildiğini görürler.

Hırsız, kadının peşinden gider ve yüz bulamadığı için şemsiyesini geri ister. Kadın, şemsiyeyi vermediği gibi hırsızı bir güzel pataklar. Peşlerinden gelmiş olan zampara, olanları gülerek seyreder. Hırsız, kadına fiziksel saldırıya geçtiğinde zampara olaya müdahale etmeye çalışır. Şemsiyeyi hırsızın elinden alıp kadına teslim eder.

Ortalığı ayağa kaldıran hırsız, şemsiyesini çaldığı polise şemsiyesinin çalındığını söyler. Zampara, kadınla flört etmeye çalışır. Ancak zamparaya yüz vermeyen kadın, şemsiyeyi ona bırakıp gider. Polis ve hırsız, zamparanın yanına gelirler. Hırsız ve zampara kavgaya tutuşurlar. Hırsız, şemsiyeyi sahiplenmeye çalışırken onu ilk ben çalmıştım der. Polis, şemsiyesini ve onu çalan hırsızı bulduğunu anlar. Hırsızı tutuklayıp götürür.

Comment / Yorum:

Reud Heustis’in senaryosunu yazıp Henry Lehrman’ın yönettiği Between Showers, 28 Şubat 1914’te gösterime girer. Charles Chaplin’in sinemaya başlangıç yılı olan 1914’te çevrilmiş bu filmde kendisini şöhrete kavuşturacak ve filmlerinde uzun süre kullanacağı Şarlo tiplemesine benzer bir karakter canlandırmış.

Sessiz sinemanın abartılı oyunculukları, bu filmde de belirgin şekilde gözlemlenebiliyor. Abartılı oyunculuklara karşın basit ve fakat akıcı ve zaman zaman tebessüm ettirmeyi başaran bir film. Filmin süresi 10 dakikanın biraz üzerinde. Charles Chaplin’in ilk dönemini görmek için izlenebilir.

Imdb note: 5.5                           My note: 5.5

The Rough House (1917)

Director / Yönetmen:

Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle

Buster Keaton

Screenplay / Senaryo:

Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle

Buster Keaton

Joseph Anthony Roach

Cast / Kadro:

Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle

Buster Keaton

Al St. John

Alice Lake

Agnes Neilson

Glen Cavender

Josephine Stevens

Subject / Konu:

Şişman adam, yatağında sigara içerken uyuya kalınca yere düşen sigara yangın çıkmasına neden olur. Şişman adam yatağın alev aldığını görünce sakince kalkar, mutfağa gider ve aldığı bir fincan suyla odasına gidip suyu yatağın üzerine döker. Fincandaki su, ateşi söndürmeye yetmediğinden şişman adam yine telaşsız bir şekilde mutfağa gider. Fincanı doldurur. Hizmetçiye bir öpücük kondurur. Yemek masasından aldığı elmayı yemeye koyulur ve fincandaki suyu içer. Tekrar mutfağa döner. Bir fincan daha su doldurur. Gidip yatağın üzerine döker. Yangın yatak odasını sarınca ev ahalisi telaşlanmaya başlar. Şişman adam, bahçevandan yardım ister. Bahçevan hortumu pencereden şişman adama uzatır. Şişman adam, aşçının da yardımıyla yangını söndürmeyi başarır.

Şişman adam kahvaltı ederken, hizmetçiyle cilveleşir. Sakar bakkal çırağı, eve siparişleri getirir. Aşçıyla bakkal çırağı mutfakta birbirlerine girerler. Aşçı içeriye kaçınca kavgaya şişman adam da dahil olur. Ev alt üst olur. Bakkal çırağı, hizmetçiye bir öpücük kondurup evden kaçar. Aşçı, bıçakla hizmetçinin üzerine yürür. Şişman adam, hizmetçiyi kurtarıp aşcıyı evden dışarıya atar. Bakkal çırağıyla aşçı bu sefer de bahçaede kavgaya tutuşur. Oradan geçmekte olan polis, ikisini de yakasından tutup götürür. Şişman adam, hizmetçiyle ilgilendiği sırada annesi ve kız kardeşi eve dönerler ve heryerin yerle bir olduğunu görürler. Hizmetçiyi evden atıp, şişman adama evi temizletmeye başlarlar.

Karakolda aşçı ve bakkal çırağına ya hapse girmeleri ya da polis açığı olduğu için teşkilata katılıp polis olmaları önerilir. İkisi de polis olmayı kabul ederler.

Şişman adam aşçılığa soyunur. Yemek servisi sırasında eve gelen misafirlerden birinin peruğunu çıkarır. Peruğu yerine takarken de adamı zor durumda bırakır. Çorba servislerini ise bir tasa süngeri batırıp süngeri tabaklara sıkarak yapar ve ortalığı karıştırır. Hazırladığı yemek de alev alıp masayı tutuşturunca misafirlerden biri karışıklıktan istifade edip hırsızlık yapabilmek için yatak odasına girer. Pencereden bakıp durumu gören bir polis, karakolu arayıp durumu bildirir. Komiser, yeni polis yaptığı aşçı ve bakkal çırağını olay yerine gönderir. Olay yerine gidip hırsızları yakalarlar.

Comment / Yorum:

The Rough House, filmin başrollerini de üstlenen Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle ve Buster Keaton tarafından yönetilir. Film, Buster Keaton’ın ilk yönetmenlik deneyimi olur. Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle ve Buster Keaton filmin senaryosunu da Joseph Anthony Roach’la birlikte yazarlar. Film, 25 Haziran 1917 tarihinde gösterime girer.

Buster Keaton’ı esas şöhretine kavuşturan gülmeyen ve kahkaha atmayan, “Büyük Taş Surat” adı verilen yüz ifadesini bu filmde henüz kullanmaya başlamadığını görüyoruz. Charles Chaplin’in 1925 yapımı “Golden Rush / Altına Hücum” filminde kendi keşfi olduğu sanılan dans sahnesinin, aslında Roscoe ‘Fatty’ Arbuckle’ın The Rough House filmindeki bir sahnesinin kopyası olduğu, kayıp olan The Rough House filminin kopyası ortaya çıkınca anlaşıldı.

The Rough House, süre itibariyle bir kısa film. Sessiz film olmasına karşın türü sevmeyenler filme yaklaşık 20 dakikalık kısa süresinden ötürü katlabilirler. Sessiz film severler ise vasat olarak değerlendirilebilecek bir filmle karşılaşacaklar. Özellikle Buster Keaton’ın ilk dönemlerini görmek için seyredilebilir.

Imdb note: 5.8                           My note: 4.5

Fahrenheit 451 (1966)

Director / Yönetmen:

François Truffaut

Screenplay / Senaryo:

François Truffaut

Jean – Louis Richard

Novel / Kitap:

Ray Bradbury

Cast / Kadro:

Oskar Werner

Julie Christie

Cyril Cusack

Anton Diffring

Jeremy Spenser

Bee Duffell

                                                                 Alex Scott

                                                                 Ann Bell

                                                                 Kevin Elder

                                                                 Caroline Hunt

                                                                 Anna Palk

Subject / Konu:

Evden hemen dışarı çıkması için bir telefon alan adam aceleyle evden kaçıp gider. Adamın evine gelen Fahrenheit 451 isimli itfaiye teşkilatının görevlileri evde buldukları kitapları toplarlar. Toplanan kitaplar, evin önünde itfaiye görevlisi Montag tarafından lav silahıyla yakılır. Amiri Montag’a kendisini bir terfinin beklediğini müjdeler.

Montag evine dönerken hiç tanışmadığı komşusu Clarisse kendisiyle sohbet eder. Clarisse, Montag’ın karısı Linda’ya çok benzemektedir. Montag, itfaiyecilerin görevlerinin kitapları toplayıp yakmak olduğunu anlatır. Bir stajyer öğretmen olan Clarisse’e kitapların okumanın insanları mutsuz ve anti – sosyal yaptığı için yasak olduğunu anlatır.

Bir gün eve geldiğinde Linda’yı yerde bulan Montag, hastaneyi arar. Gelen görevliler, Linda’yı hastaneye götürmek yerine yenilerler.

Merakını dizginleyemeyen Montag, Charles Dickens’ın David Copperfield adlı romanını okumaya başlar.

Okuldan atılan Clarisse, Montag’la dertleşir. Montag’ın kendisiyle birlikte okula gelmesi için Linda arıyormuş gibi yüzbaşıyı arar. Kocasının hasta olduğunu ve işe gelemeyeceğini söyler. Birlikte okula giderler. Bütün öğrencileri kendisini görünce koşup kaçar. Bu duruma çok üzülür.

Geceleri kitap okuyan Montag’ın düşünceleri değişmeye başlar. Evini gizili bir kütüphaneye çevirmiş kadının evine düzenlenen baskında kadının evden çıkmayıp kendisini kitaplarıyla birlikte yakması Montag’ı çok etkiler.

Clarisse’in evine baskın düzenlenir. Montag, Clarrise’i evinde bulamaz ve baskından haberdar olur. İtfaiye merkezine gittiğinde Clarisse’in kaçtığını öğrenir.

Linda, Montag’ın kitapları olduğuna dair ihbarı, itfaiye ihbar kutusuna atar.

Clarisse, Montag’ı bulur. Ona ormanlarda yaşayan kitap insanların arasına katılacağını söyler. Montag ise her itfaiyecinin evine bir kitap yerleştirip onları ihbar edeceğini; böylece sistemi yok edeceğini söyler

İşten ayrılacağını bildiren Montag, son görevi için yola çıkar. Son görevin kendi evine yapılacak olan baskın olduğunu öğrenir. Baskın sırasında lav silahıyla önce eşyalarını ve kitaplarını yakan Montag, sonra da yüzbaşıyı yakar. Kendisi için önemli olan bir kitabı alır ve kaçar. Her yerde aranan Montag, yakalanmadan kitap insanların yanına ulaşmayı başarır. Emniyet teşkilatı, başka birini öldürüp Montag’ı öldürdüğünü açıklar. Montag, hepsi bir kitabı ezberlemiş olan kitap insanlarla tanışır ve Clarisse’le bir araya gelir.

Comment / Yorum:

Ray Bradbury’nin 1951 yılında yayınlayıp büyük ses getiren kitabı Fafrenheit 451 / Değişen Dünyanın İnsanları, hem bilim – kurgu hem de distopik edebiyatın klasikleri arasında yerini alır. Kitabın yazılmasının 15 yıl ardından ünlü Fransız yönetmen François Truffaut, Fahrenheit 451’i sinemaya uyarlar. Truffaut, filmin senaryosunu Jean – Louis Richard ile birlikte yazar. Kitabı bire bir uyarlamak yerine özellikle kurguda değişiklikler yapmayı tercih eder. Truffaut, bu proje için tam 6 yıl hazırlanır. İngiltere’de çekimleri yapılan film, aynı zamanda Truffaut’nun ilk renki filmi olur. Bir diğer ilk ise filmin, yönetmenin ilk ve son İngilizce çekilmiş filmi olması.

Truffaut, filmin başrolleri için Jean Seberg ve Tippi Hedren’i düşünür. Ancak yapımcıların Jean Seberg’i yeterli görmemeleri ve o sırada Tipi Hedren’la çalışan Alfred Hitchcok’un Hedren’ın filmde oynayamayacağını bildirmesi üzerine bu düşünce gerçekleşemez. Filmin erkek baş karakteri Montag için Paul Newman, Montgomery Clift, Jean – Paul Belmondo, Peter O’Toole, Terence Stamp ve Charles Aznavour gibi aktörlerin isimleri geçse de rol Oskar Werner’e gider. Filmin başrol kadın oyuncusu ise rol başı 400.000 dolar ücret talep etmesine karşın bu filmde oynayabilmek için 200.000 dolar ücrete razı olan Julie Christie olur.Truffaut, performansından ötürü Oskar Werner’le çalışmaktan hayal kırıklığını yaşadığını itiraf eder.

Filmde Don Kişot, Karamazov Kardeşler, Madam Bovary, Lolita, Alice Harikalar Diyarında, Robinson Crusoe, Moby Dick, Rüzgar Gibi Geçti gibi bir çok edebiyat klasiğine gönderme yapılır.

Fahrenheit 451, gerek romanı gerekse filmiyle seçkin distopik klasikler arasında yerini almış bir eser. Günümüzün de büyük sorunu olan baskıcı hükümetler tarafından yaratılmaya çalışılan okumayan, düşünmeyen ve tepki göstermeyen halk modellemesi, gerçekçilikten hiç ama hiç uzak değil.

Imdb note: 7.2                           My note: 7.5

12 Years a Slave / 12 Yıllık Esaret (2013)

Director / Yönetmen:

Steve Mcqueen

Screenplay / Senaryo:

 John Ridley

Novel / Kitap:

Solomon Northup (from “12 Years a Slave”)

Cast / Kadro:

Chiwetel Ejiofor

Michael Fassbender

Benedict Cumberbatch

Paul Dano

Garret Dillahunt

Paul Giamatti

                                                             Scoot Mcnairy

                                                             Lupita Nyong’o

                                                             Adepero Oduye

                                                             Sarah Paulson

                                                             Brad Pitt

                                                             Michael Kenneth Williams

                                                             Alfre Woodard

                                                             Chris Chalk

                                                             Taran Killam

                                                             Bill Camp

                                                             Dwight Henry

                                                             Bryan Batt

                                                             Ashley Dyke

                                                             Kelsey Scott

                                                             Quvenzhane Wallis

                                                             Tony Bentley

                                                             Christopher Berry

                                                             Cameron Zeigler

Subject / Konu:

1841, New York’ta 2 çocuğu ve eşiyle yaşayan siyahi keman virtüözü Solomon Northup, Washington’da 2 haftalığına bir sirkte müzik yapması için cazip bir teklif alır ve işi kabul eder. Herşey oldukça iyi giderken işverenleri tarafından sarhoş edilen Solomon, ayıldığında kendisini ellerinden ve ayaklarından zincirlenmiş şekilde bulur. Kendisini alıkoyan adamlar, Solomon’a işkence edip özgür bir adam olmadığını ve köle olduğunu kabul ettirmeye çalışırlar.

Diğer kölelerle birlikte nakledildiği yerde teslim alınırlar ve satılmak için müşterilerin karşısına çıkarılırlar. William Ford, Platt ismiyle çağrılan Solomon’u ve Eliza’yı çiftliğinde çalışması için satın alır. William, pratik zekasıyla işlerini kolaylaştıran Solomon’a iyi davranır. Çocuklarından ayrıldığı için sürekli ağlayıp duran Eliza ise çiftlikten gönderilir. Kahyanın haksız zulmüne direnen Solomon, asılma tehlikesi yaşasa da William tarafından kurtarılır.

William, Solomon’u can güvenliği için Edwin isimli sert karakterli bir adama satar. Edwin, kölelerini pamuk toplama işinde kullanmakta ve verimlerini günlük olarak kontrol etmektedir. Kölelerine sapıkça davranmaktadır. Kölelerden Patsy’yi cinsel olarakta istismar etmektedir. Bu durum Edwin’in karısının gözünden kaçmamaktadır. Bu yüzden Patsy’ye işkence etmektedir. Pamuklar kurtlanıp işler kötü gitmeye başlayınca Edwin, kölelerini Yargıç Turner’a kiralar. Pamuklar düzeldiğinde ise kölelerini geri alıp onlara sadistçe davranmaya devam eder.  

Solomon, iyi ve adil bir adam olan marangoz Bass’e hikayesini anlatır ve tanıdıklarına mektup gönderip özgür bir adam olduğunu kanıtlamaları için yardım ister. Bass, Solomon’un isteğini y

erine getirir. Çiftliğe Şerif ile gelen Solomon’un dostu Parker, Solomon’u özgürlüğüne kavuşturur. 12 yıllık esaretin ardından evine dönen Solomon, kızını evlenmiş ve bir bebeği olmuş olarak bulur. Kızı, bebeğine babasının adı Solomon Northup ismini vermiştir.

Solomon, kaçırılmasından sorumlu kişileri mahkemeye verir. Ancak tanıklık etme hakkı olmadığı için açtığı davaları kaybeder. 1853 yılında yaşadıklarını anlattığı “12 Yıllık Esaret” adlı kitabını yayınlar. Köleliğin kaldırılmasında aktif rol oynar. Solomon’un nasıl, nerede ve hangi tarihte öldüğü ise bilinmemekte.

Comment / Yorum:

 John Ridley’nin Solomon Northup’un aynı isimli otobiyografik romanından senaryosunu uyarladığı “12 Years a Slave / 12 Yıllık Esaret”, yönetmen Steve Mcqueen’in 3. ve en çok ses getiren uzun metrajlı filmi oldu. Rakiplerine bakıldığında düşük bütçeli olarak değerlendirilebilecek olan film 31 Ocak 2014 itibariyle Amerika genelinde 45.850.559 dolar hasılat elde etti. Küçük bir rolle filmin oyuncu kadrosunda da yer alan Brad Pitt, filmin yapımcılarından biri ve filmin dağıtımı ile tanıtımı için de yoğun efor sarf ettiği biliniyor.

Filmin güçlü isimlerden oluşan bir oyuncu kadrosu var. Filmin ana karakteri Solomon Northup’u Chiwetel Ejiofor canlandırmış. Ejiofor, bu gerçek ve siyahi insanların özgürlük mücadelesi için önder olarak gösterilen karakteri canlandırabilmek için sıkı şekilde hazırlanmış ve keman çalmayı öğrenmiş. Kariyerine bakıldığında birkaç başrol dışında genel olarak yan rollerde izlediğimiz Ejiofor, Solomon Northup karakteri ile kariyerinin fırsatını yakalamış gibi görünüyor. Ejiofor, Matthew Mcconaughey ile birlikte “En İyi Erkek Oyuncu” dalında Oscar’ın 2 güçlü adayından biri durumunda.

Filmin tartışmasız sürprizi ise henüz ilk filmiyle seyirci karşısına çıkan Lupita Nyong’o. Seyirciyi doğallığıyla büyülemeyi başaran Nyong’o filmdeki performansıyla 23 ödül kazandı ve aralarında “En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu” dalında Oscar’ın da bulunduğu 17 ödül adaylığı kazandı. Jennifer Lawrence’la birlikte Oscar’ın en güçlü 2 adayından biri olarak gösteriliyor. Popülerlik bakımından Lawrence’ın gerisinde olması ve Akademi’nin bir oyuncuya ilk filminde Oscar vermeye sıcak bakmaması, Nyong’o’nun dezavantajları olsa da; performans kriteri göz önüne alındığında Nyong’o’nun daha önde olduğunu da belirtmek gerek.

Filmin bir diğer harikalar yaratan ismi Michael Fassbender ise “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu” dalında Oscar’ın adayı ve hak edeni olsa da rol ne yazık ki oyunculuk performansından ziyade bir transseksüeli oynadığı için ön plana çıkartılan Jared Leto’ya gidecek gibi görünüyor.

Filmin diğer göze çarpan isimleri ise sürekli farklı rollerle dikkatleri üzerine toplamayı başaran Benedict Cumberbatch, aranan karakter oyuncularından Paul Giamatti ve Paul Dano.

Çarpıcı bir kölelik hikayesi olan 12 Years a Slave, oldukça başarılı bir uyarlama. “Drama Dalında En İyi Film” Altın Küre ödülü de dahil olmak üzere tam 108 ödül kazanan ve aralarında 9 Oscar adaylığının da bulunduğu 139 ödül adaylığı elde eden film, Oscar yarışında hak ettiği tüm ödülleri kazanamayacak gibi görünse de 2 kategoride favori olarak gözüküyor. Bu kategoriler, rakipsiz göründüğü “En İyi Uyarlama Senaryo” ödülü ve an itibariyle “Gravity / Yerçekimi”nin burun farkıyla önünde göründüğü “En İyi Film” ödülü kategorileri.

Filmde siyahi dünyanın özgürlük mücadelesinin sembol isimlerinden Solomon Northup’un gerçek hikayesinin işleniyor olması, Oscar yarışında pozitif ayrımcılık ibresinin de 12 Years a Slave’den yana olacağını gösteriyor. Elbette politika gereği “The Hurt Locker” gibi saçma sapan filmlere bile Oscar veren, Akademi’nin bu yıl nasıl bir siyaset güdeceği bilinmez ama eğer Oscar, Oscar adayı filmler arasından en iyisine gidecekse; ödül 12 Years a Slave’e gitmeli.

Filmin en başarılı tarafı, Solomon’un umutsuzluğunun seyircinin iliklerine kadar geçiyor olması. Bu kolay rastlanabilir bir durum değil. Filmin uzun vadede siyah dünyasının beyaz dünyasınca pek tanınmayan sembol ismi Solomon Northup’u layıkıyla tanıtması nedeniyle klasikleşeceği de aşikar. 

Imdb note: 8.4                           My note: 8.5