Derviş Bey (1978)

Director / Yönetmen:

Şerif Gören

Screenplay / Senaryo:

Safa Önal

Cast / Kadro :

Kadir İnanır

Melike Zobu

Erol Taş

Hüseyin Peyda

Aliye Rona

Ahu Tuğba

Reha Yurdakul

Baki Tamer

Subject / Konu:

Bulunduğu köyün önemli ağalarından biri olan Ciritoğlu İbrahim Bey öldürülmüştür.İstanbul'da okumuş olan ve akrabaları gibi hasımlarına kin gütmeyen Derviş,babasının cenaze işlemleri için geldiği köyünde radikal kararlar alır.Aralarında husumet ve kan davası olan bir diğer önemli ağa olan Karahanlı Şehmuz Bey'in kızı Karaca'dan çok etkilenir.Husumetin esas nedeni olan toprakları satışa çıkarır.Karahanlı Şehmuz Bey de talip olunca toprakları ona satmak için anlaşır.Barışı sağlamak amacıyla attığı bu adım;tüm akrabalarının ve köylüsünün büyük tepkisine maruz kalmasına neden olur.Toprakları satıp İstanbul'a geri dönmek niyetindeki Derviş;köylünün derebeylikle yönetilmeye alışmış halini görünce kararlarında değişiklik yapar.Öncelikle toprakları Karahanlı Şehmuz Bey'e satmaktan vazgeçer.Köylüyü toprak sahibi etmek için adımlar atar.Kararından dönüşü Karahanlı Şehmuz Bey'i çılgına çevirir.Derviş'e ait yerleri ateşe verir.İstanbul'a gitmekten vazgeçen Derviş;herkes intikam beklerken Karahanlı Şehmuz Bey'den hukuk yollarına başvurarak şikayetçi olur.İfade vermeye gitmeyen Karahanlı Şehmuz Bey,Jandarma zoruyla götürülünce Derviş'i öldürmeye karar verir ve Derviş'i adamlarına kaçırtıp,başaşağı astırıp ölüme terkeder.Ama Derviş'e aşık olan Karaca bu duruma razı gelmez ve Derviş'i kurtarır.Birlikte kaçarlar.Karahanlı Şehmuz Bey ve adamları peşlerine düşer ve yakalarlar.Kızını ve Derviş'i öldürmek isteyen Karahanlı Şehmuz Bey,Derviş'e babasını öldürdüğünü söyledikten sonra tüfeğini ateşler,Karaca'yı ve Derviş'i yaralar.Ama anlar ki o kaybetmiştir.Sevginin ve doğruluğun gücü ağalık düzenini yenmiştir.

Comment / Yorum:

Türk sinemasında yüzlerce kez işlenmiş bir konu olan ağalık sistemi,Safa Önal'ın kaleminde işlenince türünün en önemli örneğine dönüşüvermiş.Toplam 14 kere beraber film çekmiş Şerif Gören ve Kadir İnanır'ın 5.kez bir araya geldiği "Derviş Bey",aynı zamanda Melike Zobu'nun ilk filmi olma özelliğini taşıyor.Melike Zobu,ilk oyunculuk deneyiminde oldukça başarılı.80'lerde birçok filmde başrolde oynayan Ahu Tuğba bu filmde yan karakterlerden biri olan Sevda'yı canlandırıyor.Erol Taş'ın kariyerinin en önemli performanslarından biri.Ağalığın kötüleştirdiği ve menfaatleri doğrultusunda harket etmek zorunda bıraktığı Karahanlı Şehmuz Bey,bir yandan da ölen karısından yadigar kalmış kızı Karaca'yı çok seven bir baba.Yani Erol Taş,salt bir kötüyü canlandırmıyor.Erol Taş'ın karakterin içsel dalgalanmalarını kusursuzca yansıtması ortaya dev bir performans çıkarmış.Hüseyin Peyda ve Aliye Rona'nın gerçekçi ve deneyimli oyunculukları filmi bir hayli beslemiş.1976 ve 1977'de ardarda Türkan Şoray ile birlikte rol aldığı "Devlerin Aşkı","Bodrum Hakimi","Deprem","Selvi Boylum Al Yazmalım" ve "Dila Hanım" gibi çok önemli filmlerle zirveye çıkan Kadir İnanır,özellikle Yılmaz Güney,Cüneyt Arkın ve zaman zaman kendi filmlerindeki gibi elinden silah düşmeyen popülist bir karakter yerine barışı ve adaleti meşru yollarla sağlamak çabasında olan ve canlandırılması çok daha zor olan Derviş karakterine ustalıkla hayat veriyor.Kadir İnanır filmografisinin temel taşlarından biri.Filmin başarılı müzikleri Cahit Berkay imzası taşıyor.

Türk sinemasında ağalık sisteminin,köylünün ağaya bakış açısının ve kanlı aileler arası aşkın en iyi anlatıldığı film.

Imdb note :  - (Filmin imdb'de kaydı yok)                             My note : 9